شنۆ،شارێک بەمێژووی 3000 ساڵە...

شنۆ،شارێک بەمێژووی 3000 ساڵە

شنۆ یەکێک لە شارە کوردنشینەکانە کە دەکەوێتە باشووری پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژئاوا و بە دووری ٧٦ کیلۆمەتری باشووری ورمێ هەڵکەوتووە. نزیکەی هەموو دانیشتوانی ئەم شارە کە ٦٢ هەزار کەسی تێدایە سوننەن (٩٩٪ ئایینی شافیعی و ١٪ ئایینی حەنەفی). ئەم شارە دەکەوێتە سەر سنووری ئێران و عێراق و تورکیە. ناوچەی شنۆیە بەهۆی کەشوهەوای شاخاویی نەرم و ڕووەک و سروشتی شاخاوییەوە چەندین شوێنی گەشتیاری هەیە. پێویستە ئاماژە بەوە بکرێت کە ئەم بابەتەی خوارەوە کۆکراوەی دوو بابەتی جیاوازە.
شنۆ ڵانکەی، یەکەمین حکومەتی یاسایی ئێران (حکومەتی مەد). شوێنی داگیرکردنی عەرەبەکان، ئۆردوگای عەرەبەکان، وەلید بن عقبە، سەلمان بن ڕەبیعە، بەکر بن عەبدوڵڵا، مەیدانی شەڕی سوڵتان جەلالەدین خوارەزمشا، شوێنی لەشکرکێشی مەغۆلەکان، ئەو شوێنەی کە نادرخان ئەفشار پێشوازی لێکرا، ئەو شوێنەی کە ئیسماعیل ئاغا سمیتکۆی تێدا کوژرا، شوێنی ناشتنی مەلا مستەفا بارزانی و ..... کە ڕووبەڕووی هەموو ئەم کەسایەتییە مێژووییە دیارانە و هەموو ئەو ڕووداوە سەربازی و کۆمەڵایەتیانە بووەتەوە و شایەنی ئەوەیە ببێتە ناوەندی باشترین بەرهەمە مێژووییە بەنرخەکان وبەڵگەنامەکان؛ بەجۆرێک کە ڕەنگە هەر کیلۆمەترێک لە خاکەکەی ناوەندی ڕووداوێکی مێژوویی گرنگ بووبێت و ئەگەر لێکۆڵینەوەی شوێنەواریی لەسەر بکرێت، چەندین نیشانەی شارستانییەتە کۆنەکان دەدۆزرێتەوە. بوونی زۆرێک لە گردە کۆنەکانی وەک گردی مەلا ئەحمەدو گردە جیاوازەکان بەڵگەیەکی حاشا هەڵنەگرە بۆ دێرینە بوونی مێژوویی ئەم شارە.

شنۆ بەپێی سەرچاوەکانی گەشتیار و مێژوونووس و کتێب و نووسەرە بەناوبانگەکان
لە کتێبی مێژوونووسان و گەشتیاران و ڕێبوارانی رۆژهەڵاتی وڕۆژئاوایی، شنۆ بە ناوی جیاواز ئاماژەی پێکراوە، گرنگترینی ئەو ناوانە بریتین لە: ئاشنێ، شنۆ، ئیشپۆنی، و ئەشنۆناک، و ئەوانیش ناویان بەو کەسانە ناوە کە پەیوەندییان بەم شارەوە هەیە شنۆی، شێنۆی و ئاشنۆی.
ناوی شنۆ لە پێش هاتنی ئیسلامەوە لە هەموو کتێبە نووسراوەکاندا هاتووە.

شنۆ،شارێک بەمێژووی 3000 ساڵە

شنۆ،شارێک بەمێژووی 3000 ساڵە